به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، در يک ماه اخير و بعد از تک نرخي شدن بنزين، بسياري از مقامات ارشد وزارت نفت در مصاحبه با رسانه ها، اعلام کرده‌اند که انتظار دارند با حذف سهميه بندي بنزين، مصرف اين فرآورده نفتي کاهش يابد.

به عنوان مثال، بيژن زنگنه، وزير نفت در مصاحبه با هفته نامه «صدا» (23 خرداد) گفت: «منفعت بزرگ تک نرخي شدن بنزين اين بود که فساد برداشته شد. البته مصرف هم معتدل مي شود و در مجموع به نفع خود مردم خواهد بود».

با اين وجود و همان طور که پيش بيني مي شد، نه تنها اين امر محقق نشده است، بلکه ميزان رشد مصرف بنزين کشور نسبت به شرايط قبلي (وجود سهميه بندي بنزين) افزايش يافته است.

آمارهاي منتشر شده توسط وزارت نفت حاکي از آن است که متوسط مصرف بنزين کشور در سه ماه ابتداي امسال، 71.6 ميليون ليتر در روز بوده است که 3 درصد بيشتر از متوسط مصرف بنزين کشور در مدت مشابه سال قبل است.

همچنين ميزان مصرف بنزين در خردادماه امسال، 72 ميليون ليتر در روز بوده است که 5 درصد بيشتر از ميزان متوسط مصرف بنزين در خردادماه سال قبل است. ميزان مصرف بنزين در سه ماه ابتدايي امسال و سال گذشته در جدول زير آمده است:

جدول - ميزان مصرف بنزين کشور در سه ماه ابتداي سال هاي 93 و 94 (ميليون ليتر در روز)

*چرا پيش‌بيني وزارت نفت درباره کاهش مصرف بنزين بعد از تک نرخي شدن محقق نشد؟

با حذف سهميه‌بندي بنزين و تک نرخي شدن آن، تنها اهرم انگيزشي مردم براي صرفه‌جويي و کنترل مصرف خود از بين رفت. اين در حالي بود که استفاده از ابزار سهميه‌بندي در کنترل مصرف بنزين از سال 86 تاکنون اثرات چشم‌گيري داشت به گونه‌اي که ميزان مصرف بنزين در محدود 60 تا 70 ميليون ليتر در روز در هشت سال اخير کنترل شد.

همچنين با اجراي اين مصوبه، افراد کم مصرفي که در حد الگوي مصرف (سهميه‌ها)، بنزين مصرف مي‌کردند، با افزايش 43 درصدي قيمت بنزين مواجه شدند ولي پرمصرف‌هايي که بيشتر از سهميه‌ها، بنزين مصرف مي‌کردند، با هيچ افزايش قيمتي مواجه نشدند و در عمل به افزايش مصرف تشويق شدند.

از آنجا که قيمت فعلي فوب خليج فارس با احتساب هزينه هاي مترتب مانند حمل و نقل و توزيع حدود 2000 تومان است، هر ليتر بنزين تک نرخي فعلي 1000 تومان يارانه دارد و همچنان قيمت بنزين توزيعي در کشور فاصله زيادي با هدف گذاري قانون هدفمند کردن يارانه‌ها در اين زمينه دارد.

با توجه به روند موجود، اخيرا دولت نسبت به کاهش قيمت CNG تا پايان فصل تابستان اقدام کرده است تا بتواند بخشي از تقاضاي جديد ايجاد شده براي مصرف بنزين را به مصرف سوخت جايگزين (CNG) هدايت کند و از افزايش چشمگير ميزان مصرف و واردات بنزين در ماه‌هاي آتي جلوگيري کند.

اين اقدام احتمالا مي تواند براي مدتي و تا حدودي تاثير منفي حذف سهميه بندي بنزين را کاهش دهد، ولي قطعا موجب تحقق روياي وزارت نفت مبني بر کاهش مصرف بنزين با تک نرخي شدن آن نخواهد شد.